Os cabalos que
campan as suas anchas polos nosos montes son protagonistas dunha das
tradicións mais arraigadas na cultura galega: os curros e rapas das
bestas. A maioria destas festas son hoxe un espectáculo que se
xustifica por sí mesmo. Atrás queda xa a súa esencia de tarea
gandeira, perdida da rentabilidade económica das crines.
Ante un publico que
crece ano tras ano, o home continua demostrando a súa forza e o seu
dominio sobre o animal o igual que o facía en siglos pasados.
Os veciños non se
atreven a aventurar a fecha dende que as suas bestas pastan os seus
montes, pero un parroquia de A Capela que leva o nome de Santa María
de Cabalar e, por lo menos dende o siglo XI, o vecino monasteiro de
Caaveiro criaba gando equino.
O lugar de
Miguelares primero e o Pico das Troitas despois recibia ano tras ano
a centenares de visitantes e mais de douscentos cabalos o segundo
domingo de xulio.
Durante o día
anterior, menbros da Asociación de Veciños Monte Forgoselo peinan
os camiños para reunir as recuas e conducilas hasta un cercado no
Pico das Troitas. Chegado o mediodía, os bestilleiros, entre
diversos gritos como “!arre faco!”, fan circular os animais hasta
o curro.
Aproximadamente cen
cabalos apelotonanse en torno o castaño que se situa no centro do
recinto rodeador por gradas xa ocupadas dende primeiras horas por
centos de visitantes. Os bestilleiros lanzan en primeiro lugar polos
potros, en apenas dez minutos apartan a uns quince potros a un
recinto anexo o curro para que non sexan aplastados polas bestas.
Os potros que xa
superan o ano deben recibir tamen a marca do seu propietario.
Pendientes de
plastico e marcas a fuego identifican a alguns dos animais, mentras
outros se distinguen mediante cortes de diversas formas nas orellas.
Pouco antes das duas
da tarde, os animais son devoltos o cercado, onde os potros se reunen
coas suas nais antes de regresar pola tarde os prados do Monte do
Forgoselo.
Pola tarde a festa
continua entre carreiras de cabalos, demostración, sorteos...
Os equinos son a
excusa para que os veciños de A Capela e resto de munucipios do Eume
poidan disfrutar dun domingo en medio do enterno privilexiado da
Serra do Forgoselo.
Uns dos recordos da
miña infancia é este,ir a rapa das bestas do Forgoselo. O segundo
domingo de xulio era un día moi axetreado, xuntabamonos moitos
cabaleiros para ir a rapa, tanto montados a cabalo ou en carro,as oito
da mañá xunto co meu abuelo empezabamos a aparellar os cabalos, meu
abuelo iba nun carro de cabalo e eu en silla.
A eso das nove da
maña iban chegando os demais cabaleiros, xa que o punto de salida
sempre era a casa de me abuelo. Cando xa estabamos todos, que mais ou
menos seriamos 20 persoas, saíamos en dirección Forgoselo. Dende
Sillobre aproximadamente nos levaba 2 e algo, horas facendo algunha
paradiña.
Cando chegamos o
Forgoselo amarrabamos os cabalos e comezabamos a disfrutar do día.
Pola maña presenciabamos a rapa das bestas e pola tarde disfrutábamos do resto das actividades
Despois de pasar
todo o día alí a media tarde emprendiamos o camiño de volta a casa.
É unha pena que esta tradicion perderase no concello de A Capela, pero para compensar a asociación organiza unha xuntanza cabalar a que meu abuelo e eu seguimos indo.
Me abuelo preparado para salir a ruta. |